Ton Heerts: ‘Eerst polderen dan folderen’

Ton Heerts kan met enige overdrijving de redder van de vakcentrale FNV worden genoemd.

Ton Heerts staat sinds ruim een jaar aan het roer bij de vakbond FNV. In die periode herstelde hij intern de rust, veranderde hij de structuur en zette hij zijn handtekening onder akkoorden met het kabinet en werkgevers. Maar er is voor de oud-inwoner van Tubbergen vooralsnog geen reden om vergenoegd achterover te leunen. De economische crisis is nog lang niet voorbij en het kabinetsbeleid slaat deels de plank mis. “Als het kabinet een beetje verstandig is, dan willigt het de eisen in van VNO en FNV, CNV en MKB. Anderzijds hebben we ook niets aan alleen maar somberen; juist in de maakindustrie gaat het door een groeiende export iets beter. Als het aan mij ligt, wordt er niet verder bezuinigd.”

Ik vind ik dat we in ons land weer terug moeten naar een gezonde mentaliteit over de maakindustrie

Hij heeft zelf als marechaussee een keurige, bijna witte boorden-opleiding genoten, maar het belette FNV-voorzitter Ton Heerts niet om bij de opening van het Hogeschooljaar van Saxion te pleiten voor de mannen in overalls, de techneuten, de maakindustrie. Om uit de crisis te komen, moeten we juist in die sector investeren. Dat levert pas banen op, stelt Heerts. “Een economie zonder MBO’ers, zonder VMBO’ers kan niet. En in die zin vind ik dat we in ons land weer terug moeten naar een gezonde mentaliteit over de maakindustrie. We hebben heel lang gedacht dat alles in kennis en in diensten zit, maar dat is niet zo. Bij denkwerk heb je ook handwerk nodig.”

“Ik vind ook dat we als FNV te lang hebben gedacht dat alle heil van het topsectorenbeleid zou komen. Maar de mensen zijn toch het kapitaal van de onderneming en heel veel goede werknemers weten ook heel goed wat ze hun chefs en hun bazen moeten vertellen om het bedrijf in stand te houden en verder te laten groeien.” Ja, en Eindhoven wordt geroemd als de meest innovatieve regio van de wereld (!), dus Twente heeft verloren, stellen we. “Eindhoven is een sterke regio, maar als ik kijk naar de samenwerking van Universiteit, Saxion en het bedrijfsleven, dan is Twente ook een krachtige regio.

Redder FNV: Ton Heerts

Ton Heerts kan met enige overdrijving de redder van de vakcentrale FNV worden genoemd. Hij trad vorig jaar aan als interim-voorzitter toen de bond door interne tegenstellingen uit elkaar dreigde te spatten. Het afgesloten Pensioenakkoord had tot grote tweespalt geleid tussen de vakcentrale en de machtige bonden FNV Bondgenoten en Abvakabo. De grote bonden wisten vakcentralevoorzitter Agnes Jongerius naar huis te sturen. Heerts, sinds mei van dit jaar voorzitter, heeft de interne structuur bij de FNV aangepast. De macht van de afzonderlijke bonden (en hun besturen) is kleiner geworden. Grote bonden, zoals Bondgenoten, zijn opgesplitst en daardoor (weer) herkenbaarder geworden voor de achterban in de verschillende sectoren zoals metaal en vervoer. Door de instelling van een ledenparlement is de rechtstreekse invloed van de 1,2 miljoen leden op het beleid van de vakcentrale FNV en de verkiezing van het bestuur toegenomen.

Volgens mij is ons land het meest gediend bij fatsoenlijk overleg tussen werkgevers en werknemers

“Maar het is een broos proces. We zijn er nog niet, maar we zijn er ook niet door alleen maar overal tegen te zijn. Ik ben best van actievoeren maar volgens mij is ons land het meest gediend bij fatsoenlijk overleg tussen werkgevers en werknemers.” De acties bij thuiszorgorganisatie Sensire zijn verloren, erkent Ton Heerts. “Maar ik weet zeker dat er geen thuishulporganisatie in Nederland meer is die al zijn mensen op straat zet. Dankzij de FNV is dat debat goed gevoerd, niet alleen voor de cliënten, maar ook voor de werknemers. En ik voorspel ook dat we om een goede nieuwe CAO in de metaal te krijgen een stevige klus te klaren hebben.”

Niet alleen compromissenman.

Toen Ton Heerts nog slechts interim-voorzitter was, werd er een profiel opgesteld waar de nieuwe voorzitter aan moest voldoen. Het moest een ‘mensen-mens’ zijn, maar ook iemand die (hard) kan onderhandelen met kabinet en werkgevers. Heerts lijkt over beide eigenschappen te beschikken. Hij sloot het sociaal akkoord met daarin afspraken over – voor de FNV- gevoelige onderwerpen zoals het ontslagrecht en de WW. “Het onderwijsakkoord heeft de FNV niet getekend, het zorgakkoord ook niet. Het energieakkoord gaan we hoogstwaarschijnlijk wel tekenen. Maar het belangrijkste voor ons is het sociaal akkoord en dat hebben we getekend omdat ik het liefst heb dat onze leden aan het werk zijn, contributie afdragen en het prettig hebben.” Het beeld dat Heerts een compromissenman is die wars is van een conflict of actie is evenwel niet terecht. ‘Polderen en folderen’ is het credo van Heerts. Er wordt eerst gepraat, zo nodig nog een keer en pas als daar niets uitkomt, wordt er actie gevoerd. Er zijn genoeg mensen die kennis hebben gemaakt met het opvliegende, nurkse karakter van de oud-militair. Volgens eigen zeggen is hij vooral duidelijk en gaat hij “recht op zijn doel af.” Heerts sluit akkoorden maar uit ook forse kritiek op het kabinet. De miljardenbezuinigingen die nodig zijn om het begrotingstekort niet verder te laten oplopen dan Brussel wenst, doen hem verzuchten dat voor dit kabinet “cijfers belangrijker zijn dan mensen.” De FNV zal zich zeker houden aan de afspraken die gemaakt zijn: “We hebben wel gezegd dat we, als het kabinet met Prinsjesdag nieuwe bezuinigen presenteert, we wel een serieus probleem hebben.” Als hij straks de FNV weer goed georganiseerd heeft, wacht een volgende klus, denken wij: dezelfde klus bij de PvdA. Hij lacht. Maar serieus, terug naar de politiek? “Dat heb ik nooit uitgesloten.” Een burgermeesterschapje hier of daar? “Nee, dat ambieer ik totaal niet.”

Ton Heerts is op 12 maart 1966 geboren in Tubbergen. De jongste zoon in een agrarisch gezin met acht kinderen volgt een beroepsopleiding tot marechaussee en treedt in 1994 aan als bestuurder-voorzitter van Marver, de CNV-bond voor marechaussees en militairen. In 1999 stapt Heerts (met Marver) over naar de FNV, waar hij voorzitter wordt van de AFMP, de vakbond voor defensiemedewerkers. Van eind 2006 tot 2010 is hij Tweede Kamerlid voor de Partij van de Arbeid. Hij stelt zich niet herkiesbaar om privé meer tijd te hebben. In 2011 wordt hij directeur van het Nationaal Fonds voor Vrijheid en Veteranenzorg. In juni 2012 treedt Heerts aan als interim-voorzitter van de FNV en in mei 2013 wordt hij met een meerderheid van 62 procent gekozen tot nieuwe voorzitter. Heerts, inwoner van Apeldoorn, staat ook bekend als een fervent FC Twente-supporter. Hij staat aan de basis van de oprichting van de supportersvereniging FUN, waarin supporters buiten Twente zich verenigen. Of hij nu weer zoveel vrije tijd heeft, betwijfelen we: “Ik word geleefd, maar er is wel wat veranderd. Nadat ik uit de Tweede Kamer ben vertrokken, ben ik weer met mijn eerste vrouw samen; dat gaat hartstikke goed en daar krijg ik zoveel energie van…”