Fransen zien steeds minder redenen om het dure Thales overeind te houden

Ondergang Thales nabij

Thales in Hengelo. Hoe lang nog?
De toekomst van Thales in Hengelo is heel onzeker. Het bedrijf is net als tien jaar geleden, toen als Hollandse Signaal Apparaten, weer verworden tot een reus op lemen voeten. De arbeidsonrust is heel groot, de directie durft (of kan of mag) niet door te pakken en de kans is groot dat binnen een paar jaar het Franse moederbe-drijf Thomson besluit de boel op te doeken.

De problemen zijn deels te wijten aan het ministerie van Defensie die nauwelijks meer orders plaatst. In het aprilnummer van Twentevisie kwam het bedrijf zelf aan het woord. Woordvoerder Frans van Rooijen verklaarde toen dat de ‘ontwikkelopdrachten van de Koninklijke Marine van levensbelang zijn voor Thales om steeds weer nieuwe producten te ontwikkelen die daarna worden geëxporteerd’. De toekomst van vooral de researchafdeling, waar circa zevenhonderd mensen werken, loopt serieus gevaar als die Haagse opdrachten achterwege blijven. Het was geen overtrokken reactie van het bedrijf en vakbonden die gezamenlijk in Den Haag protesteerden en lobbyden voor opdrachten. ‘De soep wordt echt net zo heet gegeten als hij door ons is opgediend’, aldus Van Rooijen.

Machinefabriek

De soep is nog veel heter. Los van de Haagse problematiek waarbij de Koninklijke Marine in de ogen van Thales als een soort aanjager moet werken zodat zij hun scheepsradar elders in de wereld aan de man kunnen brengen, zitten de problemen dieper in de organisatie. Want de orderintake schommelt al jaren. Tijdens zijn zeepkistredes tot het personeel meldt directeur Peels trouw dat het bedrijf problemen kent, dat er wat moet gebeuren (een saneringsronde), maar er gebeurt niets. Ja, er wordt onderzocht of de machinefabriek (de mechanische onderdelen-fabricage) en de elektronica-assemblage (waar in totaal zo’n tweehonderd mensen werken die als een soort toeleverancier dienen voor Thales) kan worden afgestoten. Verkocht of verzelfstandigd. Daar wordt wel onderzoek naar gedaan. Helaas niet in overleg met vakbonden en ondernemingsraad. Eerder gebeurde dat met de lak-, kalibratie- en automatiseringsafdeling.

Nieuwbouw

Ook de bijna 2.000 personeelsleden zien dat er structureel (alleen in 2003 werd er voldoende geacquireerd) te weinig orders zijn. In de businessunits waarmee Thales werkt, is veel minder werk. En de mensen worden steeds onrustiger want ze kunnen net als Peels uitrekenen dat om de kostenstructuur aan te passen minstens tientallen banen zullen worden geschrapt. Maar er is meer. De kantoren en fabrieken in Hengelo zijn al oud en van een ongekende inefficiëntie die heel veel geld en tijd kost tijdens het productieproces.

Er wordt al tijden gesproken over nieuwbouw op het achttien hectaren grote terrein van Thales in Hengelo. De nieuwbouw zal elders op het terrein worden gerealiseerd. Maar niet meer op kosten van Thomson maar op kosten van een projectontwikkelaar die het zal verhuren. En als binnenkort ook niet duidelijk wordt of en wanneer minister Kamp weer bestellingen plaatst, is er voor de Fransen nauwelijks meer reden het bedrijf in Hengelo overeind te houden

Thales heeft drie jaar geleden de FBK-games financieel (3,5 ton jaarlijks) en organisatorisch een flinke schop vooruit gegeven. Er lag een contract voor drie jaar, maar Arno Peels meldde toentertijd dat hij een langdurende samenwerking in het verschiet zag. Het was bijna gênant dat Thales pas op de dag van de atletiekdag eind mei voor twee jaar bijtekende. ‘In Hengelo wisten ze echt niet of ze toestemming zouden krijgen uit Parijs’, zegt een insider.

En dat terwijl ze voor wat betreft de sponsoring bijkans alles opgekocht hebben bij de FBK, inclusief de naam. Als in een publicatie FBK staat in plaats van Thales FBK is FBK-directeur Zwanenburg verplicht er achteraan te gaan. Het is nu al zeker dat het contract over twee jaar niet verlengd wordt.